Gdyby młodość wiedziała, gdyby starość mogła to zbiór kilkunastu rozmów, które odbyli ze sobą ludzie starsi, dojrzali życiowo i zawodowo z młodymi, którzy, choć dopiero wchodzą w samodzielne życie, często mają już za sobą niejedno doświadczenie. Nie są to rozmowy banalne. I młodzi i starsi rozmówcy starali się przekazać sobie wzajemnie to, co w ich życiu zdarzyło się istotnego, ważnego.
Wyłania się z tych opowieści studencki Poznań dawniej i dziś. Jeden sprzed pół wieku w Polsce powojennej, w którym zdobywanie wykształcenia i szukanie drogi zawodowej i życiowej spotykało się z nieznanymi dziś trudnościami. Drugi to Polska współczesna, w której problemy materialne ustępują kłopotom w kontaktach międzyludzkich. Można odkryć dzięki takiemu zestawieniu różnice między działalnością społeczną lat 60. i 70. a współczesnym wolontariatem. A tym, co łączy oba te światy ponad pokoleniami, jest pasja, wspólne szukanie piękna, radości, satysfakcji, wynikających z poznania i z rozmowy z drugim człowiekiem.
Każdej z tych historii towarzyszyło spotkanie. Rozmowy przy kawie w kawiarni, wielogodzinne odkrywanie podobieństw i różnic w życiorysach przy stole w kuchni z ciastkiem i obiadem w międzyczasie, wnikliwe przygotowania do długo wyczekiwanego wywiadu, tak to mniej więcej wyglądało. Niektórzy potrzebowali wielu spotkań, inni tylko jednego, a każde z nich było czasem odkryć, refleksji, ciekawości drugiego człowieka.
Publikacja ta powstała w ramach projektu AKADEMIA SZTUKI SŁUCHANIA I OPOWIADANIA – SiO. Akademia Sztuki Słuchania i Opowiadania – SiO to cykl spotkań na temat sztuki opowiadania i słuchania oraz międzypokoleniowej wymiany pasji i inspiracji do działania, odbywających się w Poznaniu pod patronatem Stowarzyszenia „Jeden Świat”. W roku akademickim 2011/2012 seniorzy-absolwenci i studenci, bądź świeżo upieczeni absolwenci stworzyli zapis 28 opowieści o zwyczajnym i niezwyczajnym życiu aktywnych społecznie studentów Poznania. Tak powstała książka z pasją – zbiór historii osobistych na temat różnych form zaangażowania: Gdyby młodość wiedziała, gdyby starość mogła. Publikacja ta pozwoli odtworzyć obraz Poznania i jego kultury. Animatorami projektu są Zbigniew Theus i Magdalena Janaszek.
Akademia Sztuki Słuchania i Opowiadania – SiO w Poznaniupowstała również po to, by przełamywać stereotypowe myślenie o „innym” pokoleniu, tworzyć płaszczyzny porozumienia różnych generacji, różnych środowisk, zaangażować przedstawicieli różnych pokoleń: młodych i seniorów we wspólne działania, które mogą wszystkim przynieść korzyść, radość i satysfakcję oraz wnieść nowy wymiar w myśleniu o kulturze i lokalnych społecznościach w Wielkopolsce.
Pomysł powstał przy stole, podczas wspólnej rozmowy i opowieści Zbyszka Theusa o Akademickim Klubie Seniora, o zaangażowaniu w różne działania studenckie i społeczne oraz historii Magdy Janaszek o studiach i wolontariacie. Na własnym przykładzie stwierdzili, że są to niezwykle ciekawe dla obu stron doświadczenia, a słuchanie o nich dostarcza im mnóstwa inspiracji do dalszych działań.
Poznań liczy ponad pół miliona mieszkańców, z czego 120 tys. to studenci. To jedno z największych miast w Polsce, gdzie ludzie w każdym wieku mogą korzystać z wielu form kultury: teatry, kina, filharmonie, kluby muzyczne, uniwersytety. Mimo to istnieje nieodparte wrażenie, że te możliwości nie dają zbyt wielu okazji do spotkań i rozmów, zwłaszcza tych międzypokoleniowych, ponieważ współczesne wydarzenia kulturalne oferują indywidualną rozrywkę. Stąd pomysł, by zorganizować spotkania młodzieży z seniorami na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza i w innych miejscach bardzo dobrze znanym uczestnikom warsztatów: obecnym studentom oraz absolwentom. Dla jednych były to miejsca wspomnień z czasów studenckich, dla drugich miejsca częstych wizyt.
Osoby starsze uczestniczące w projekcie przekonały się, że młodzi chcą ich wysłuchać, że warto dzielić się swoimi przeżyciami. Nauczyli się trudnej sztuki opowiadania i słuchania, otworzyli na świat i wzbogacili go swoimi wspomnieniami, opowieściami. Zaczęli opowiadać, pisać, rozmawiać, aktywnie współtworzyli publikację.
Stowarzyszenie „Jeden Świat” istnieje od 1994 r. i ma bogate doświadczenie w realizowaniu projektów wolontariackich, lokalnych i międzynarodowych, jako oddział międzynarodowej organizacji Service Civil International. Celem Stowarzyszenia „Jeden Świat” jest promowanie idei pokoju i porozumienia między ludźmi poprzez krajowy i międzynarodowy wolontariat oraz programy edukacyjne. Stowarzyszenie działa w duchu międzynarodowej solidarności, sprawiedliwości społecznej i poszanowania środowiska naturalnego. http://www.jedenswiat.org.pl/
„Seniorzy w akcji” to ogólnopolski konkurs dotacyjny realizowany przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Dzięki tym dotacjom w całej Polsce aktywni ludzie 55+ mogą wykorzystać swoje życiowe doświadczenie, wiedzę i czas wolny, by podzielić się z młodymi swoimi zainteresowaniami. Projekty realizowane w ramach “Seniorów w akcji” łączą pokolenia, promują działalność społeczną osób starszych, wykorzystują potencjał i pasję, by inspirować młodych i starszych do zaangażowania w rozwój społeczności lokalnych.
Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” – od 2002 roku realizuje projekty społeczno-kulturalne w całej Polsce. Pracuje z młodymi ludźmi, animatorami kultury, pracownikami organizacji pozarządowych i domów kultury, nauczycielami i artystami oraz seniorami. Prowadzi działania, które pozwalają uczestnikom odkryć własne pasje i uczą ich twórczego myślenia. Przygotowuje młodych ludzi, animatorów kultury i seniorów do uruchamiania własnych projektów. Wydaje publikacje, organizujemy pokazy filmowe i wystawy. Zabiera głos w sprawach dotyczących animacji i rozwoju kultury w Polsce. http://www.e.org.pl/
Osoby do kontaktu:
Zbigniew Theus, tel.: 605 996 917, e-mail: zeth47@tlen.pl
Magdalena Janaszek, tel.: 510 148 637, e-mail: madaszek@gmail.com
Strona główna 